Tüketici Hakları İhlali Durumunda Hangi Yola Başvurulur? | 2025 Güncel Rehber
Giriş
Tüketici olarak bir ürün veya hizmet aldınız; ayıplı çıktı, iade almadılar, garanti süresinde tamir edilmedi ya da fazla ücret tahsil edildi… Şimdi ne yapacaksınız?
Türkiye’de Tüketici Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemesi başta olmak üzere birçok başvuru yolu bulunmaktadır. Bu makalede; tüketici hakları ihlal edildiğinde hangi yollara başvurulabileceğini, süreçleri ve hangi belgelerin gerektiğini adım adım inceleyeceğiz.
Tüketici Hakları Neye Dayanır?
Tüketici hakları, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir.
Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla mal veya hizmet satın alan gerçek kişidir.
Satıcı/Sağlayıcı: Tüketiciye ürün/hizmet sunan kişi ya da işletmedir.
Tüketici Hakları İhlali Nedir?
– Ayıplı Mal İadesi: Kusurlu veya çalışmayan ürünün iadesi ya da değişimi reddedilirse
– Garanti Kapsamı: Garanti süresinde onarım yapılmaması ya da geç yapılması
– Hizmet Ayıpları: Alınan hizmetin eksik ya da kötü sunulması
– Satış Sonrası Destek: Teknik servis veya iade süreçlerinde yaşanan zorluklar
– Haksız Fiyat Artışı: Faturada belirtilenden farklı ödeme alınması
– Sözleşme Dışı Uygulama: Açık rıza olmadan yapılan abonelik, ek ücret vs.
Tüketici Hakları İhlalinde Başvuru Yolları
1. Tüketici Hakem Heyeti’ne Başvuru
Kimler başvurabilir?
– Tüketici olan herkes başvurabilir.
Ne zaman başvurulur?
– İhlal tarihinden itibaren 1 yıl içinde başvuru yapılmalıdır.
2025 Güncel Limitler:
– 15.000 TL’ye kadar: İlçe Tüketici Hakem Heyeti
– 15.001 – 75.000 TL arası: İl Tüketici Hakem Heyeti
– 75.000 TL üzeri: Tüketici Mahkemesi
Gerekli Belgeler:
– Fatura, fiş, sözleşme, garanti belgesi (varsa), şikayet dilekçesi, görsel/video kanıtlar
Başvuru Yeri:
– e-Devlet, Kaymakamlık, Ticaret İl Müdürlüğü
Sonuç süresi:
– Ortalama 3 ila 6 ay
2. Tüketici Mahkemesi’ne Dava Açmak
Hangi durumlarda dava açılır?
– 75.000 TL üzerindeki uyuşmazlıklarda
– Hakem heyeti kararına itirazda
– Maddi ve manevi tazminat taleplerinde
– Satıcı dolandırıcılığı veya aldatma varsa
Yetkili Mahkeme:
– Tüketicinin yerleşim yeri ya da satıcının merkezinin bulunduğu yer Tüketici Mahkemesi’dir.
Avukat Zorunlu mu?
– Hayır, ancak profesyonel destek önerilir.
Uygulamada En Çok Karşılaşılan 5 Tüketici Şikayeti
- Ayıplı cep telefonu – garantiye gönderilen cihazın onarılmadan iade edilmesi
2. Mobilya teslim edilmemesi – söz verilen tarihte ürün gelmemesi
3. Fatura dışı ücretlendirme – internet veya telefon firmalarının fazla fatura kesmesi
4. Sözleşmesiz abonelik – SMS yoluyla başlayan bilinmeyen üyelikler
5. Kargo hasarı – kırık ya da eksik gelen ürünlerde iade reddi
Sık Sorulan Sorular (SSS)
❓ Hakem Heyeti kararı bağlayıcı mı?
Evet. 15 gün içinde itiraz edilmezse kesinleşir ve icraya konabilir.
❓ Satıcıya dava açmadan önce ihtar çekmeli miyim?
Hayır, zorunlu değildir. Ancak noter kanalıyla ihtarname çekilmesi tavsiye edilir.
❓ İade veya değişim süresi nedir?
Ayıplı malda, durumun fark edilmesinden itibaren 6 ay içinde başvuru yapılmalıdır. Garanti kapsamı 2 yıldır.
Tüketicilere Pratik Tavsiyeler
– Ürün alırken faturanızı mutlaka saklayın.
– Sözleşmeleri dikkatle okuyun.
– Garanti belgelerini ve servis formlarını arşivleyin.
– WhatsApp, e-posta ve SMS yazışmaları delil niteliğindedir.
Sonuç: Hakkını Bil, Geri Al
Tüketici olarak hakkınızın çiğnendiğini düşünüyorsanız sessiz kalmak yerine yasal yollara başvurmalısınız. Unutmayın, hak aranmazsa kaybolur. Türkiye’deki tüketici mevzuatı, bilinçli başvurularla sizin yanınızdadır.
“Sattım bitti” devri kapandı. Artık tüketici sustukça değil, başvurdukça kazanıyor.”
Avukattan Son Söz
Tüketici şikayetlerinde süreç kısa gibi görünse de, her detay önemlidir. Delillerin sunumu, başvuru dilekçesinin doğru hazırlanması, gerektiğinde itiraz süresinin kaçırılmaması için bir avukattan destek almak, hem zaman kazandırır hem hakkınızın zedelenmesini önler.
