657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48-A-5 maddesinde “Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar aranır.A) Genel şartlar: 1. Türk Vatandaşı olmak,[111] 2. Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak, 3. Bu Kanunun 41 nci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak, 4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak, 5. Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…)[112] zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm karşısında daha önce hakkında mahkumiyet hükmü kurulan ve infazı tamamlanarak memnu haklarının iadesine karar verilen kişilerin devlet memuru olup olmayacağı hususu bir tartışma olarak ortaya çıkmaktadır.
Danıştay 12.Dairesi bir kararında ki olayda özetle; Diyanet İşleri Başkanlığı … İlçe müftülüğü’ne hizmetli olarak yerleştirilen davacı hakkında, adli sicil kayıtlarının tetkiki sonucunda yasa dışı silahlı örgüt kurmak veya katılmak suçundan dolayı mahkumiyet hükmü bulunduğu ve bu mahkumiyet hükmü nedeniyle 657 sayılı Kanunun 48-A-5 maddesi uyarınca devlet memurluğuna atanma koşullarını taşımadığı gerekçesiyle atamasının yapılmadığı görülmektedir..
Bu işleme karşı Ankara 16.İdare Mahkemesi’nde açılan iptal davasında mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Temyiz üzerine uyuşmazlığın gittiği Danıştay 12.Dairesi ise “davacının mahkumiyetine bağlı hak yoksunluğunun davacı hakkında tesis edilen memnu hakların iadesi kararı ile ortadan kalkmış olması nedeniyle atamasının yapılmasından herhengi bir hukuki engel olmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Yerel mahkemenin ısrarı ile uyuşmazlık Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na gitmiş olup İDDK (2023/444) ise “Memnu haklarin iadesinin, mahkumiyet kararini ortadan kaldiran değil, yalnızca yasaklanmiş bazi haklarin iadesine yönelik bir karar olduğu, kanun koyucu tarafindan, “devletin güvenliğine karsi suclar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karsi suclar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,dolandıricilik, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat kariştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık” gibi suçlardan mahkumiyet halinin, genel af haric kesinlesmis bir cezayi kaldiran, cezayi hafifleten veya daha hafif bir cezaya çeviren özel af halinde memuriyete alinma konusunda bir engel olarak belirlenmisken, özel affa göre daha dar kapsaml olan ve mahkumiyet hükmünü ortadan kaldırmayan memnu haklarin iadesi halinin, memuriyete girmeye evleviyetle engel olacaği “ gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararını onamıştır.
Ancak belirtmek gerekir ki İDDK kararı oy birliği ile değil oy çokluğu ile çıkmış olup epey üye de karşı oy yazmıştır. Bu nedenle haklarının sonuna kadar kullanılması adına dava açmakta fayda vardır.
