Öncelikle belirtmek gerekir ki TRT bandrol ücretine yönelik uyuşmazlıklarda görevli mahkeme idare mahkemeleridir. Peki malın ithalatı sırasında gümrük beyannamesi kapsamında ödenmek zorunda olan TRT bandrolü tahsilatına karşı ne zaman dava açılması gerekmektedir. Malı ithal eden gerçek ya da tüzel kişiler ithalata konu malın TRT bandrol ücretine tabi olmadıklarını düşünüyorlarsa bu takdirde gümrük beyannamesini ihtirazi kayıtla vermeliler ve ödemeyi yaptıktan sonra aşağıda yer verilen karara uygun hareket etmek zorundadırlar.
Danıştay 4.Dairesi E:2023/10486, K:2023/5469 sayılı kararında TRT bandrolü tahsilatına karşı ne zaman dava açılmasıyla ilgili olarak aşağıda ifadelere yer vermiştir.
Uyuşmazlık, davacı şirket tarafindan video kaydedici cihazların ithalatı sırasında muhtelif tarihlerde verdiği giriş beyannameleri üzerine, beyannamelere konu cihazların bandrole tabi olduklarından bahisle, tahakkuk ettirilerek ihtirazi kayıtla gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil edilen bandrol ücretlerinin iadesi talebiyle 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsaminda yapılan başvuruya cevap verilmeyerek, zimnen reddedilmesinden kaynaklanmıştır.
3093 sayıl Kanun’un yukarıda yer verilen hükümlerinden, bandrol ücretine tabi olan cihazların, bandrol ücretlerinin tahakkuk ve tahsili görevinin, ithalat aşamasında gümrük idarelerine verildiği, bu ücretlerin gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil edileceğinin Kanun’da ayrıca belirtildiği hususu dikkate alındığında, söz konusu cihazların ithalat aşamasında bandrol ücretine tabi olup olmadığı ya da matrahı ile ilgili tahakkuk ve tahsil işlemlerinin gümrük mevzuatının uygulanmasına ilişkin bir karar gerektirmediği gibi gümrük vergilerine ilişkin olmadığı anlaşılmakla, bu ücretlere ilişkin tahakkuk ve tahsil işlemlerine ve iadesine yönelik başvurular üzerine tesis edilecek işlemlere karsı açılacak davalarda, dava açma süresinin hesaplanmasında Gümrük Kanunu’nun uygulanma imkanı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Dosyanin incelenmesinden; davacı şirket tarafından,davalı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğünden istenilen toplam 1.181.341,89 TL bandrol ücretinin idareye ödemelerin tamamının yapıldığı son 12/03/2018 tarihinde gerçekleştiği, böylelikle, ödemelerin yersiz veya haksız yapıldığı nedeniyle ihtirazi kayıtla ödendiği hususu da dikkate alındığında, son ödemenin yapıldığı 12/03/2018 tarihinden itibaren altmış gün içerisinde davalı idareye basvurabileceği veya doğrudan idare mahkemesinde dava açabileceği halde, yersiz ödendiği iddia edilen ödemelerin geri verilmesinin, üzerinden bir yılı aşkın bir süre gectikten sonra 27/12/2019 tarihli basvuru ile davali idareden talep edildiği, böylelikle idari dava açma süresi olan altmış gün geçtikten sonra davalı idareye yapılan başvuru üzerine, 12/03/2020 tarihinde acilan davanın süresinde olmadığı anlasılmıştır.
Ayrıca, davacı şirket tarafından, ödenmiş olan bandrol ücretlerinin iadesi talebiyle Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğüne yapılan başvurunun zımnen reddi üzerine, bu işlemin iptali ile iadesine karar verilmesi istemiyle Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğüne karşı açılan davada, Erenköy Gümrük Müdürlüğünün hasım mevkiine alınarak uyuşmazlığın çözümlenmesinde de, usul yönünden hukuka uyarlk görülmemiştir.
Yukarıda yer verilen Danıştay kararında iki önemli usul kuralına işaret edilmektedir. Kişiler tarafından TRT bandrol ücretinin yersiz ödendiği düşünülmekte ise bu takdirde ödemenin yapılmasından sonra 60 gün içinde iptal davası açılması gerekmektedir. Ya da ödemenin yapılmasından sonra 60 gün içinde idareye başvuru yapıldıktan sonra idarenin cevabı üzerine kalan dava açma süresi içinde dava açılması gerekmektedir. Ayrıca bu tür uyuşmazlıklar gümrük müdürlüğü husumetiyle değil TRT Genel Müdürlüğü husumetiyle incelenmelidir.
